Người vô gia cư là những người bị bỏ rơi và thiếu thốn nhiều điều kiện sống cơ bản. Theo ước tính của Liên Hợp Quốc, có khoảng 100 triệu người vô gia cư trên thế giới. Các dự án xã hội hướng đến người vô gia cư là hoạt động đầy nhân văn và đang góp phần giải quyết một trong những vấn đề xã hội nan giải hiện nay. Tuy nhiên, để làm dự án xã hội hướng đến người vô gia cư hiệu quả và bền vững, có những điều bạn vẫn cần lưu ý.

Những lưu ý dưới đây được chia sẻ từ bạn Bùi Thị Thơm – founder dự án “Muối – Điều tốt đẹp từ tình yêu thương bao la”

1. Lòng tốt cần cho đi đúng người

Bạn đã bao giờ nghe về khái niệm “người vô gia cư 2h sáng”?

Bên cạnh những người vô gia cư thật sự cần được quan tâm, cũng có không ít người đã đóng giả người vô gia cư nhằm mục đích trục lợi từ việc từ thiện. Họ chính là những “người vô gia cư 2h sáng”. Những người vô gia cư “partime” sẽ trở về nhà sau 2h sáng, khi hầu hết các đoàn từ thiện đã phát quà xong. Những người vô gia cư giả này thường tập trung đông tại khu vực Tràng Thi, phố cổ, các con đường lớn dễ nhìn thấy và chủ động chèo kéo những đoàn từ thiện để xin quà.

Những món quà nhỏ bé của chúng ta sẽ có ý nghĩa khi được trao đến đúng người, giúp họ bớt đi phần nào khó khăn trong cuộc sống chứ không phải vô hình chung tiếp tay cho những hành động không đẹp. Chúng ta nên có sự phân biệt rõ ràng giữa người vô gia cư thật và giả để không bị lợi dụng và mất lòng tin vào việc làm thiện. Một số cách để nhận biết “người vô gia cư 2h sáng” có thể là: quan sát hành vi, ngoại hình, đồ dùng và nơi ở của họ; hỏi thăm về hoàn cảnh và mong muốn của họ hoặc liên hệ trực tiếp với các tổ chức dự án xã hội uy tín để được tư vấn và hỗ trợ.

2. Của cho không bằng cách cho

Thứ chúng ta cho đi trong buổi tối hôm ấy không phải chỉ có những suất cơm mà là tình yêu cộng đồng, lòng nhân ái giữa người với người. Chúng ta nên thể hiện sự tôn trọng với người vô gia cư, để làm được điều này, chúng ta cần tuân theo một số nguyên tắc sau:

• Đầu tiên, chúng ta nên dừng xe, tắt máy cách họ 5-10m để tránh làm phiền họ nghỉ ngơi.
• Đối với những người đã ngủ, đừng đánh thức họ mà hãy nhẹ nhàng đặt quà ở gần họ, nếu có chụp ảnh, hãy nhớ không được phép chụp công khai mặt họ.
• Đối với những người còn thức, ngồi bằng tầm mắt với họ, bỏ mũ nón để thể hiện sự tôn trọng và lắng nghe câu chuyện một cách chân thành, hỏi han và động viên họ. Xin phép khi muốn chụp ảnh họ và không dùng đèn Flash chiếu vào họ. Những người vô gia cư thường phải sống trong sự cô đơn và thiếu thốn tình cảm nên mọi sự quan tâm của các bạn đều khiến họ thấy được quan tâm và cảm nhận được sự ấm áp.

3. An toàn của bản thân vẫn luôn được ưu tiên.

Các dự án xã hội thường chọn phát quà cho người vô gia cư vào buổi tối, khi đường xá đã bớt đông đúc hơn, nhưng cũng chính vì lí do ấy, các bạn tình nguyện viên cũng cần phải lưu ý đến vấn đề an toàn cho bản thân hơn Các bạn nên tuân thủ luật lệ giao thông và tránh những khu vực có nguy cơ cao xảy ra trộm cướp hoặc các hình thức phạm pháp khác. Muối luôn ưu tiên sắp xếp các bạn nam đi kèm để bảo vệ cho các bạn nữ. Ngoài ra, thi thoảng Muối cũng mở các lớp học võ tự vệ miễn phí cho các bạn tình nguyện viên, giúp các bạn vừa nâng cao sức khỏe vừa có khả năng tự vệ khi gặp sự cố.

4. Việc tốt không làm một mình.

Cho đi cũng là nhận lại. Khi chúng ta cho đi, chúng ta cũng nhận lại nhiều điều tốt đẹp.

Muối có một mong muốn giống như cái tên của mình, dù là một dự án xã hội nhỏ bé, góp một phần nhỏ bé nhưng lại có vai trò quan trọng. Việc làm của chúng tớ có vẻ nhỏ nhoi nhưng mang trong mình tình yêu thương vô bờ bến của cộng đồng. Chúng tớ mong muốn truyền đi năng lượng tích cực đến mọi người để ngày càng nhiều người chia sẻ yêu thương.

5. Hôm nay, nếu chúng ta không gặp được nhiều người vô gia cư, đó là một tín hiệu đáng mừng!

Người vô gia cư họ không có một nơi ở ổn định mà thường phải lang thang tìm chỗ thuận tiện để dừng chân và nghỉ ngơi. Nhiều chuyến chúng tớ đi suốt đêm mà không thấy được người vô gia cư nào. Có bạn sẽ cảm thấy hơi thất vọng một xíu vì đã bỏ nhiều công sức và thời gian để chuẩn bị quà mà không giúp đỡ được ai. Tuy nhiên, chúng tớ lại thấy rất hạnh phúc vì đây cũng chính là một dấu hiệu để báo rằng Hà Nội đã không còn người vô gia cư nữa. Dự án xã hội “Muối – Điều tốt đẹp từ tình yêu thương bao la” cũng sắp không còn việc làm nữa rồi.

Trên đây là những lưu ý quan trọng khi làm dự án xã hội hướng đến người vô gia cư. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn có thêm kiến thức và kỹ năng để thực hiện dự án của mình một cách hiệu quả và bền vững. 

Nếu bạn quan tâm đến chương trình du lịch tình nguyện, tham khảo TẠI ĐÂY.

Xem thêm:

• 7 điểm cần lưu ý khi lên kế hoạch cho dự án xã hội
• Làm dự án xã hội từ con số 0, có khó như bạn nghĩ?